Bezpieczna obsługa wózków jezdniowych to nie tylko prawidłowe (zgodne z instrukcją obsługi) posługiwanie się pojazdami, ale również kontrolowanie ich stanu technicznego. Liczne przeglądy oraz badania są obowiązkowymi elementami, które musi zapewnić swojej flocie każdy pracodawca. Jednak równie ważna jest codzienna kontrola wózka widłowego, która należy do obowiązków operatora urządzenia.
W pracy operatora wózka widłowego liczy się nie tylko, potwierdzona uprawnieniami, umiejętność obsługi wózka jezdniowego ale również sumienność i dokładność. Jako, że w największej mierze obowiązki na tym stanowisku związane są z operowaniem wózkiem widłowym, każdy operator przed rozpoczęciem pracy zobligowany jest, by upewnić się, iż sprzęt na którym będzie działał, jest dopuszczony do użytku i nie posiada usterek, które uniemożliwiłyby jego eksploatację.
W poniższym artykule zaprezentujemy:
- co należy do obowiązków operatora przed rozpoczęciem pracy,
- jak powinna wyglądać codzienna obsługa techniczna wózka jezdniowego,
- jak wykonać podstawowe czynności konserwacyjne w wózku widłowym,
- oraz jak powinno wyglądać bezpieczne miejsce garażowania pojazdów.
Kto jest odpowiedzialny za stan techniczny wózka widłowego?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym obowiązek kontroli stanu technicznego wózka widłowego spoczywa na pracodawcy (właścicielu urządzenia).
Jednak w wielu przypadkach (np. duża flota wózków, kilka oddziałów firmy, czy po prostu brak znajomości konstrukcji i funkcjonowania urządzenia) pracodawca odpowiada nie tyle za samo fizyczne dopilnowanie stanu technicznego urządzenia, co raczej za przydzielenie zadań odpowiednim pracownikom. Dlatego też regularne przeglądy wózków widłowych zleca się serwisom lub konserwatorom, a codzienną kontrolę stanu technicznego – operatorowi, który pracuje na danym urządzeniu.
Czynności przed rozpoczęciem pracy na wózku widłowym
Operator przed przystąpieniem do obsługi wózka jezdniowego powinien dopilnować wszystkich niezbędnych obowiązków. Można podzielić je na:
- związane ze sprawdzeniem dokumentacji,
- oraz te, które obejmują sprawdzenie stanu technicznego urządzenia.
Sprawdzenie prowadzonych dokumentów wózka widłowego jest szczególnie istotne w przypadku, gdy sprzęt:
- jest po przeglądzie lub wizycie w serwisie i należy upewnić się, że wszystkie zalecenia zostały dopełnione (mowa tu o naprawach, wymianie części itd) – tego typu informacje znajdują się w książce konserwacji;
- jest wykorzystywany zamiennie przez kilku operatorów (przed przystąpieniem do pracy warto sprawdzić, czy poprzedni pracownicy nie odnotowali ważnych usterek, czy awarii w trakcie swojej zmiany) – w tym celu należy przejrzeć ostatnie wpisy z książki obsługi.
Po upewnieniu się, że nie ma żadnych przeciwwskazań do pracy na urządzeniu, należy sprawdzić jeszcze jego stan techniczny.
Codzienna obsługa techniczna wózka widłowego
Transportowanie palet z nawet kilkutonowymi ładunkami ładunkami jest odpowiedzialnym i wymagającym zajęciem. Nawet najmniejsza nieprawidłowość – pęknięcie na widle, wygięcie masztu czy zerwanie łańcuchów mogą prowadzić do niebezpiecznych konsekwencji.
Jakie elementy powinien sprawdzić każdy operator przed przystąpieniem do pracy na urządzeniu?
- Oględziny wózka widłowego, które są najszybszym sposobem na wypatrzenie pęknięć, wgnieceń czy innego typu uszkodzeń mechanicznych.
- Prawidłowość działania układu kierowniczego – sprawdzenie luzów na kierownicy oraz możliwości skrętu.
- Działanie układu hamulcowego – czy hamulec postojowy działa, czy poziom płynu hamulcowego jest prawidłowy.
- Funkcjonowanie mechanizmów podnoszenia – szczególnie sprawności masztu do wózka widłowego.
- Sprawdzenie ogumienia i prawidłowego ciśnienia w oponach.
Ponadto należy upewnić się, czy wózki widłowe spalinowe mają wystarczający poziom paliwa, a wózki widłowe elektryczne– naładowany akumulator i odpowiedni poziom elektrolitu.
Ciśnienie w oponach wózka widłowego
Prawidłowe ciśnienie w oponach wózków widłowych jest bardzo istotne, gdyż na co dzień urządzenia tego typu unoszą oraz transportują ładunki o dużej wadze, nierzadko na duże odległości.
Ile powinno wynosić ciśnienie w oponach dla poszczególnych wózków widłowych? Wszystko zależy od udźwigu pojazdu:
- dla pojazdów o udźwigu do 1,8 tony: 790 KPa – koła przednie i 1000 KPa – koła tylne,
- dla pojazdów o udźwigu 2-2,5 tony: 860 KPa – zarówno dla kół przednich jak i tylnych,
- dla pojazdów o udźwigu od 3 do 3,5 tony: 830 KPa – koła przednie i 790 KPa – koła tylne.
Jak sprawdzić poziom płynu hamulcowego?
Przed rozpoczęciem eksploatacji wózka widłowego warto upewnić się, czy poziom płynu hamulcowego w urządzeniu jest na odpowiednim poziomie. Wystarczy sprawdzić w zbiorniczku czy poziom płynu znajduje się pomiędzy dwoma znacznikami (MIN/ MAX) a w razie potrzeby – uzupełnić zapas poprzez dolanie go.
Garażowanie wózków widłowych
Po skończonej pracy, operator powinien ponownie dokonać oględzin wózka i upewnić się, czy podczas eksploatacji nie doszło do jakichkolwiek usterek czy uszkodzeń części lub mechanizmów. Następnie pojazd należy pozostawić w bezpiecznym, wyznaczonym przez pracodawcę miejscu garażowania.
Wózek powinien mieć:
- opuszczone widły,
- maszt odchylony do przodu,
- dźwignie w neutralnym położeniu,
- zaciągnięty hamulec pomocniczy.
Dopiero gdy powyższe zalecenia zostaną wykonane, można wyłączyć pojazd, wyciągnąć (koniecznie) kluczyki ze stacyjki i przystąpić do oględzin oraz odnotowania w książce eksploatacji stanu technicznego pojazdu wraz z jego przebiegiem.
Jak powinno wyglądać miejsce postojowe dla wózków widłowych?
Przede wszystkim , najważniejsze jest to, aby miejsce parkowania widlaków po skończonej pracy nie utrudniało poruszania się innym maszynom czy pracownikom, nie kolidowało z drogami transportowymi i nie utrudniało dostania się do wyjść awaryjnych.
Ponadto miejsce garażowe dla wózków widłowych powinno być:
- zadaszone,
- chłodne i dobrze wentylowane,
- w bezpiecznej odległości od sieci elektroenergetycznych.
Podsumowanie
Codzienne kontrolowanie stanu technicznego wózków jezdniowych jest bardzo istotne dla prawidłowej pracy i możliwości eksploatacji wózka. Czuwanie nad prawidłowym stanem technicznym urządzeń należy do obowiązków jego posiadaczy, a kontrole przeprowadzane przez pracowników dozoru technicznego mają za zadanie tylko potwierdzić to, czy konserwacja oraz naprawy przeprowadzane są regularnie i z należytą starannością. Gdyż od codziennej obsługi technicznej, którą należy wykonać, zależy to jaka będzie jakość pracy wózka.