Organizacja transportu wewnętrznego – zobacz czy robisz to dobrze!

Jedną z zasad prawidłowego i funkcjonalnego magazynowania jest dbanie o efektywną organizację transportu wewnętrznego. Dotyczy to m.in. właściwego wytyczania dróg transportowych w zależności od tego jakie urządzenia mają się po nich poruszać. Tylko dobra organizacja procesów logistycznych pozwala na uniknięcie wypadków w zakładzie pracy oraz szybkie i sprawne przemieszczanie ładunków w ramach transportu bliskiego.
Transportem wewnętrznym (inaczej wewnątrzzakładowym) określa się działania z zakresu logistyki produkcji (konkretnie transportu bliskiego), które odbywają się na terenie i w powierzchni jednego konkretnego zakładu pracy (ewentualnie także w obrębie obszarów przyzakładowych).
Transport wewnętrzny można podzielić na:

a) Transport składowo-magazynowy odnosi się do operacji rozładunku i załadunku towarów a także przemieszczania ich w celu składowania, o którym szerzej przeczytacie w artykule “10 złotych zasad funkcjonalnego magazynowania”.
b) Transport produkcyjny wynika z konieczności dostarczania części/podzespołów czy surowców w ramach zachowania ciągłości procesów produkcyjnych.
c) Transport międzywydziałowy opiera się na operacjach dokonywanych (jak sama nazwa wskazuje) pomiędzy poszczególnymi wydziałami wewnątrz zakładu pracy, a także magazynami, placami składowymi czy halami, na których odbywa się produkcja.
d) Transport wewnątrzwydziałowy dotyczy wyłącznie czynności dokonywanych w ramach jednego pomieszczenia/hali. Obsługuje proces technologiczny.
e) Transport międzystanowiskowy – odbywa się wyłącznie pomiędzy pojedynczymi stanowiskami roboczymi.
f) Transport stanowiskowy – dotyczy tylko stanowiska roboczego.

W całym procesie transportu wewnętrznego bardzo ważne jest właściwe zintegrowanie i zsynchronizowanie czynności na każdym z jego etapów.

O co zadbać organizując transport wewnętrzny?

Warto pamiętać, iż transport wewnętrzny to nie tylko sam proces przewożenia części czy ładunków, ale także prawidłowe przygotowanie samego magazynu, w tym:
– prawidłowe wyznaczenie i przygotowanie bezkolizyjnych dróg transportowych, które wytrzymają stosowny nacisk (pod kołami załadowanych środków transportu) i będą miały właściwe szerokości;
– zastosowanie w całym zakładzie pracy prawidłowych oznaczeń zarówno poziomych, jak i pionowych;
– zaplanowanie i wytyczenie bezpiecznych przejść dla pieszych pracowników przez drogi transportowe;
– zakup odpowiedniego typu maszyn i pojazdów, które będą dostosowane do potrzeb magazynu/ hali produkcyjnej;
– stała kontrola i dbanie zarówno o prawidłowy stan nawierzchni, jak i wszystkich urządzeń.
Wydajność transportu bliskiego jest zależna od tych wszystkich elementów, czyli od:

• typu przewożonych i składowanych towarów (ich objętości, rodzaju, stanu skupienia);
• infrastruktury dróg transportowych (tras przejazdu, rodzaju nawierzchni, odległości, trajektorii);
• rodzaju oraz stanu wszystkich pojazdów i urządzeń odpowiedzialnych za przemieszczanie towarów (posiadanych przez nie certyfikatów, ważnych przeglądów, ogólnej sprawności i przystosowania do pracy w konkretnych warunkach);
• ilości i wykwalifikowania pracowników (chcesz wiedzieć więcej o tym, czego możesz wymagać od pracownika? przeczytaj – “Czego możesz wymagać od operatora wózka widłowego? Sprawdź!”);
• charakteru i systemu pracy (system zmianowy, praca ciągła/dorywcza, wewnętrzy czy na zewnątrz budynków).

Jakie są korzyści z optymalizacji transportu wewnętrznego?

Istnieje szereg wymiernych korzyści wynikających z optymalizacji transportu wewnętrznego w przedsiębiorstwie. Swobodny i sprawny przepływ ładunków między stanowiskami pracy czy wydziałami przyczynia się do poprawienia efektywności pracy, przyśpieszenia procesów produkcyjnych i wyeliminowania zbędnych przestojów. Dzięki wszystkim tym procesom, wzrasta tempo pracy całej linii produkcyjnej, zakład może wytwarzać więcej dóbr, a tym samym liczyć na większy zysk oraz prężny rozwój marki.
Pamiętaj, że dbając o transport wewnętrzny, dbasz także o:
– poprawę wydajności pracy całego przedsiębiorstwa;
– obniżenie kosztów magazynowania;
– terminowość dostaw i zamówień;
– budowanie mocnej marki na rynku;
– zadowolenie klientów i kontrahentów.

Jakie urządzenia przydają się w ramach transportu bliskiego?

Jednym z czynników, który ma niebagatelne znaczenie w całym procesie transportu wewnętrznego jest dobór odpowiednich urządzeń i pojazdów. Bardzo ważne jest zarówno właściwe przystosowanie środków transportu bliskiego do typu oraz rodzaju transportowanych ładunków, jak i do możliwości oraz wielkości magazynu czy hali produkcyjnej (dotyczy to wysokości i szerokości przejazdów, wysokości regałów magazynowych, odległości do pokonania itp.).
Środkami transportu bliskiego najczęściej wykorzystywanymi w ramach transportu wewnętrznego są:
– dźwigi osobowe i towarowe;
– suwnice;
– układnice magazynowe;
– wózki widłowe – w tym najczęściej wózki widłowe elektryczne, wózki elektryczne paletowe oraz wózki wysokiego składowania w przypadku transportu wewnętrznego oraz wózki spalinowe w przypadku transportu zewnętrznego.
Urządzenia magazynowe, które nie są na stałe zamontowane, także obowiązują pewne sztywne reguły poruszania się na terenie zakładu pracy, dlatego też hale magazynowe powinny mieć wytyczone drogi magazynowe.

Co należy wiedzieć o wytyczaniu dróg transportowych?

Wyznaczanie dróg transportowych powinno być poprzedzone dokładną analizą i sporządzeniem planu całego magazynu. Szczegółowe wytyczne dotyczące zasad wyznaczania dróg transportowych zawiera Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26. września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wynika z niego m.in, iż:
1. Regały magazynowe powinny mieć odpowiednio stabilną i wytrzymałą konstrukcję, a szerokość między nimi powinna umożliwiać bezpieczne przemieszczanie się oraz operowanie środkami transportu bliskiego.
2. Zasady ruchu drogowego wewnątrzmagazynowego powinny zostać opracowane na podstawie i w zgodzie z ogólnymi zasadami ruchu drogowego.
3. Same drogi magazynowe powinny posiadać prostą, równą, utwardzoną nawierzchnię. Podjazdy oraz wzniesienia powinny zostać usunięte lub zminimalizowane i ograniczone do minimum. Nachylenie dróg transportowych nie może być większe niż 5% w stosunku do płaskiego podłoża.
4. W magazynach o słabej widoczności zaleca się zastosowanie ruchu jednokierunkowego oraz zamontowanie luster, które zwiększą widoczność i pozwolą uniknąć niechcianych wypadków czy stłuczek.
5. Obsługą maszyn mogą zajmować się tylko wyłącznie przeszkoleni i uprawnieni do tego pracownicy. Uruchomionych maszyn nie wolno opuszczać. Natomiast o wszelkich wadach czy uszkodzeniach urządzenia, operator powinien niezwłocznie poinformować przełożonego.

Jak powinna wyglądać szerokość dróg transportowych w magazynie?

Prawidłowe wyznaczenie dróg transportowych to podstawa w celu zapewnienia poprawnej organizacji transportu wewnętrznego. Szczególnie istotne są kwestie poprawnego wytyczenia szerokości takowych dróg, co ma zapewnić swobodę poruszania się wszystkich wykorzystywanych w zakładzie pracy pojazdów, bez narażenia na uszczerbek transportowanych ładunków czy zdrowia pracowników magazynu.
Minimalne szerokości dróg w zakładzie pracy w przypadku ruchu jedno i dwukierunkowego przedstawia poniższa tabela:

a – szerokość pojazdu lub człowieka prowadzącego pojazd
b – szerokość drogi transportowej

Ponadto bardzo istotne, aby drogi transportowe były dostosowane do przewidywanej liczby uczestników ruchu i środków transportu wewnętrznego. Warto wiedzieć, iż minimalna szerokość drogi transportowej na prostych odcinkach (nawet jeśli nie poruszają się nią silnikowe środki transportu) nie może być mniejsza niż 120 cm. Poza odpowiednią szerokością, bardzo ważne jest, aby drogi transportowe były także odpowiednio oznaczone.

W jaki sposób czytelnie oznaczać drogi transportowe?

Bezpieczeństwo poruszania się po drogach transportowych zapewnia nie tylko wyznaczenie właściwych szerokości dróg transportowych w magazynie, ale także ich prawidłowe oznakowanie. W tym celu wykorzystać można np. poziome oznakowanie tras poprzez zastosowanie różnorodnej kolorystyki. Poza tym warto skorzystać z symboli znanych z ruchu kodeksu drogowego – np. na oznaczenie miejsc parkingowych, ograniczenia prędkości itp.
Bardzo ważne aby system oznaczeń był jednolity i przejrzysty, jasny dla wszystkich pracowników.
Równie ważne jest prawidłowe oznaczenie przejść dla pieszych wytyczanych poprzez drogi transportowe. Powinny one być rozmieszczane na prostych odcinkach dróg i znajdować się w dobrze widocznych z daleka miejscach. Istnieje możliwość zamontowania progów zwalniających przed dojazdem do przejść dla pieszych, jednak należy uważać aby nie stanowiły one nadmiernego utrudnienia dla wózka, który będzie pokonywał trasę z maksymalnym czy niewygodnym ładunkiem.

Jakie są ograniczenia prędkości na terenie magazynu/zakładu pracy?

Ograniczenia prędkości dotyczą także środków transportu wewnętrznego, w tym popularnych wózków widłowych. Prędkość jazdy powinna być przede wszystkim dostosowana do panujących warunków, możliwości, natężenia ruchu a także stanu nawierzchni.
Jeśli brak przeciwwskazań, pojazd jezdniowy może rozwijać prędkości nawet do:

• 18 km/h na prostych, otwartych odcinkach drogi;
• 12 km/h w bliskim otoczeniu budynków i hal produkcyjnych czy magazynowych;
• 6 km/h na terenie hal magazynowych;
• 3 km /h w miejscach gdzie panuje także ruch pieszy.

Prędkość poruszania się pojazdów powinna być jednak uzależniona każdorazowo od sytuacji. Wózek widłowy powinien zawsze poruszać się z widłami opuszczonymi do pozycji transportowej, w sposób bezpieczny zarówno dla przewożonego ładunku, jak i wszystkich osób znajdujących się w pobliżu.
Ponadto waga przewożonego ładunku nie może w żadnym wypadku być większa niż maksymalny udźwig wózka widłowego.

Podsumowanie

W powyższym artykule przedstawiliśmy Wam najważniejsze informacje, rady i wskazówki dotyczące organizacji transportu wewnętrznego – począwszy od zaprezentowania schematu podziału transportu bliskiego, poprzez wskazówki dotyczące wyznaczania szerokości dróg transportowych, aż po przedstawienie obowiązujących ograniczeń prędkości dla wózków widłowych.
Zagadnienia z zakresu transportu wewnętrznego są bardzo istotne dla całości procesów logistycznych w przedsiębiorstwie i stanowią istotną kwestię, o którą warto zadbać.