To właśnie w tym roku (2019) w życie weszły nowe przepisy zmieniające sposób przyznawania uprawnień na wózki widłowe nowym operatorom, okres ważności zezwoleń a także wiele kwestii dotyczących wydanych już do tej pory dokumentów operatorskich. Warto wiedzieć co się zmieniło i jak teraz wyglądają nowe zasady zdobywania uprawnień na wózki!

Aż do 2019 uprawnienia zdobywane przez operatorów zdających egzamin państwowy przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego dzieliły się na trzy kategorie:

  • uprawnienia kategorii IIIWJO (dotyczące wózków paletowych elektrycznych prowadzonych oraz zdalnie sterowanych);
  • uprawnienia kategorii IIWJO (obejmujące wózki podnośnikowe – wózki widłowe spalinowe oraz elektryczne, a także pojazdy kategorii IIIWJO);
  • uprawnienia IWJO (do tej kategorii należały wszystkie wózki niższych kategorii a także wózki specjalizowane).

Jednak, co najważniejsze – raz zdobyte uprawnienia były ważne bezterminowo i dożywotnio. Zasady te, z uwagi na dbałość o sprawność psychoruchową operatorów wózków widłowych oraz bezpieczeństwo, zostały zmienione na mocy nowelizacji z 9.12.2018 dotyczącej zmian w Ustawie o Dozorze Technicznym. Sprawdźcie, co jeszcze się zmieniło w dalszej części artykułu!

Ustawa o Dozorze Technicznym 2019

Nowelizacja z grudnia 2018, której zasady w życie wchodziły od stycznia aż do sierpnia 2019 nie była pierwszą nowelizacją pierwotnej Ustawy o Dozorze Technicznym, wydanej 21 grudnia 2000 roku (o innych aktach prawnych jakim podlegają wózki jezdniowe unoszące dowiecie się z artykułu “Co to jest UDT? Nie wiesz? Odpowiadamy!”. Jednak wprowadziła radykalne i niespodziewane zmiany w zasadach przyznawania uprawnień na wózki widłowe.
Najbardziej istotne dotyczą:

  • terminowości uprawnień;
  • rezygnacji z imiennych, zakładowych zezwoleń na obsługę wózków;
  • możliwości sporządzania protokołów dozoru technicznego w formie elektronicznej.

Mniej istotne, z punktu widzenia pracowników, kwestie to unowocześnienie terminów takich jak: “konserwacja”, “naprawa” czy “modernizacja”.

Terminowość uprawnień

Dużą nowością wprowadzoną w kwestii uprawnień na wózki widłowe jest terminowość uprawnień. Oznacza to, że wszystkie uprawnienia nadawane od 1 czerwca 2019 są terminowe – czyli przyznawane na okres od 5ciu do 10ciu lat, zależnie od typu urządzenia (trudności jego obsługi oraz konserwacji i stopnia zagrożenia, jakie może ono powodować).
Najpóźniej 3 miesiące przed upływem terminu, gdy uprawnienia stracą ważność, operator będzie zobowiązany do samodzielnego złożenia wniosku o ich przedłużenie. Uprawnienia na wózki widłowe będą mogły zostać przedłużone o ile osoba składająca wniosek dołączy do niego oświadczenie, iż korzystał ze swoich uprawnień przez minimum 3 lata w 5cio letnim okresie ich posiadania.
Jest to niezbędne w celu ustalenia, czy pracownik, posiada niezbędne umiejętności oraz bieżącą wiedzę, tak aby poradzić sobie z dalszą sprawną i bezpieczną obsługą urządzeń.

Rezygnacja z imiennych zezwoleń

Kolejną istotną zmianą jest rezygnacja z imiennych zezwoleń wydawanych przez zakłady pracy, w których obowiązki wykonuje operator. Obostrzenie to wynika z kwestii zapewnienia bezpieczeństwa w magazynach oraz ujednolicenia standardów dotyczących obsługi wózków widłowych.
Do tej pory każdy zakład pracy mógł wydawać indywidualne, imienne uprawnienia na wózki widłowe dla swoich pracowników, po przeprowadzeniu szkolenia wewnętrznego. Tego typu zezwolenia obowiązywały tylko na terenie danego zakładu pracy i nie były potwierdzone egzaminem przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego. Wiązało się to z licznymi nadużyciami, skracaniem wartościowego okresu szkolenia oraz późniejszymi brakami w umiejętnościach oraz wiedzy teoretycznej z zakresu obsługi i budowy wózków widłowych.

Protokoły w elektronicznej formie

Nastąpiło również znaczne uproszczenie w sposobie przechowywania danych i możliwość prowadzenia księgi rewizyjnej urządzenia w cyfrowy sposób. Elektroniczna wersja dokumentu to:

  • oszczędność czasu;
  • łatwiejszy dostęp do informacji;
  • “przechowywanie” informacji w wygodnej formie, bez obawy o zagubienie czy zniszczenie papierowej wersji księgi rewizyjnej.

Rozwiązania cyfrowe są coraz bardziej popularne z uwagi na bezpieczeństwo danych a także ekologię (brak konieczności zakupu papierowych wersji dokumentu).

Nowe przepisy dla operatorów wózków widłowych

Co w sytuacji operatorów posiadających już bezterminowe uprawnienia UDT? Czy ich także obejmują zmiany w prawie?
Pomimo, iż prawo nie działa wstecz, to zmiany dotyczące uprawnień na wózki widłowe obejmą także obecnych ich posiadaczy.

Podniesienie kwalifikacji

Wszyscy operatorzy legitymujący się w pracy imiennymi zakładowymi uprawnieniami na wózki widłowe muszą uzupełnić swoje kwalifikacji, odbyć kursy na wózki widłowe i zaliczyć oficjalny egzamin UDT.
W związku z dużą ilością operatorów, którzy będą zmuszeni stanąć przed komisją UDT w celu potwierdzenia swoich umiejętności, zostały wyznaczone terminy, jakich należy przestrzegać w kwestii uzupełnienia kwalifikacji.
Do kiedy operatorzy muszą wymienić imienne zezwolenia na uprawnienia UDT?

  • do 31 grudnia 2023 roku w przypadku zezwoleń wydanych przed 31.12.2004;
  • do 31 grudnia 2026 roku dla uprawnień sprzed 31.12.2014;
  • do 31 grudnia 2027 roku dla zezwoleń imiennych nadanych po 1 stycznia 2015 roku.
    Jednocześnie, warto podkreślić, że tym samym wszystkie uprawnienia imienne stracą swoją ważność 31 grudnia 2027 i od 1 stycznia 2028 w Polsce nie będą respektowane już żadne uprawnienia zakładowe imienne.

Termin przeprowadzenia egzaminu przez państwową komisję Urzędu Dozoru Technicznego zostanie wyznaczony (po złożeniu wniosku o sprawdzenie kwalifikacji przez zainteresowaną osobę) nie później niż w ciągu 30 dni roboczych od złożenia kompletnego wniosku.

Terminy ważności uprawnień UDT

Wprowadzenie terminowości uprawnień UDT na wózki widłowe nie oznacza na szczęście, iż wszystkie uzyskane do tej pory uprawnienia tracą natychmiast swoją ważność. Wszystkie dotychczas wydane bezterminowo zezwolenia na wózki widłowe zachowają swoją ważność przez okres 5 lat od daty wejścia w życie znowelizowanej ustawy – czyli od 1 stycznia 2019 roku.
Jak zaznaczono już powyżej, przed upływem terminu ważności uprawnień na wózki widłowe, operator będzie musiał wystąpić z wnioskiem o przedłużenie ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego (drogą elektroniczną lub papierową). Przedłużenie uprawnień nie jest dodatkowo płatne.

Podsumowanie

W powyższym artykule zaprezentowaliśmy Wam najbardziej istotne informacje dotyczące nowych zasad przyznawania uprawnień na wózki widłowe oraz okresów ważności dla posiadanych już zezwoleń.
Pamiętajcie, iż należy zadbać, aby wszyscy pracownicy zdążyli z wymianą uprawnień w wyznaczonym terminie. W przeciwnym razie nie będą oni mogli pełnić funkcji operatorów wózków widłowych.
A jeśli chcesz wiedzieć, więcej o tym, jakie umiejętności i zaświadczenia powinien posiadać operator, sprawdź artykuł “Czego możesz wymagać od operatora wózka widłowego? Sprawdź!”.